Patent Nedir?
Patent, yeni ve faydalı olan bir buluşa, belli bir süre boyunca devlet tarafından tanınan özel bir hak ve ayrıcalıktır. Bu hak, buluş sahibine, başkalarının buluşunu izinsiz üretmesini, kullanmasını, satmasını veya ithal etmesini engelleme yetkisi verir. Patent, yeni bir ürün, yöntem veya proses için verilebilir.
Patent Hakkının Sağladığı Avantajlar:
- Tekel Hakkı: Patent sahibi, buluşunu belirli bir süre boyunca tek başına üretebilir, kullanabilir, satabilir veya ithal edebilir.
- Rekabet Avantajı: Patent, rakiplere karşı önemli bir rekabet avantajı sağlayabilir.
- Teknoloji Transferi: Patent, lisanslama veya satış yoluyla teknoloji transferini kolaylaştırabilir.
- Finansman Kaynağı: Patent, yatırımcıları cezbetmek ve finansman bulmak için kullanılabilir.
Patent Çeşitleri
Patent çeşitleri, fikir ve buluşların yasal olarak korunmasını sağlayan belgelerdir. İşte bu çeşitlerin daha ayrıntılı açıklamaları:
- Ürün Patenti:
- Ürün patenti, tamamen bir ürünle ilgilidir. Bu patent, ürünün kendisiyle ilgili buluşları kapsar ve bu buluşlar, patent şartlarını karşılayıp karşılamadığına göre değerlendirilir.
- Ayırt edicilik ve yenilik gibi başlıca kavramlar, ürünün fiziksel ve teknik bilgileri açısından incelenir.
- Türkiye’de ilgili kuruluş olan Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından incelemeler yapılır ve patent tescili de buradan alınır.
- Usul Patenti:
- Usul patenti, ürünün nasıl ortaya çıktığına odaklanır. Ürünün yapılışında kullanılan özel teknikler veya şekil veren işlemler bu patentin konusunu oluşturur.
- Eğer bir buluşun nasıl yapıldığı önemliyse, usul patenti bu konuları ele alır.
- İncelemeli Patent:
- Bu kategoride, patent verilme işlemlerine göre ayırım yapılır. İncelemeli patent, ulusal ofis tarafından araştırma yapılmış ve teknik bilgiye dayalı olarak verilmiş bir patent türüdür.
- Patent başvurusu yapıldıktan sonra, teknik açıdan incelenir ve uygun bulunursa verilir.
- İncelemesiz Patent:
- İncelemesiz patent, nitelik olarak patent sayılır ancak tescil konusunun gerçeği ve yararlılığı devlet tarafından garanti edilmez.
- Bu patentin koruma süresi 7 yıldır. Bu süre içinde inceleme talebinde bulunarak tescilin incelemeli patente dönüştürülmesi mümkündür.
Patent almak için TÜRKPATENT ile iletişime geçebilir ve başvuru sürecini başlatabilirsiniz.
Patent Alırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Patent almak, yeni ve faydalı bir buluşunuzu korumak ve ticari bir avantaja dönüştürmek için önemli bir adımdır. Patent başvurusu yapmadan önce ve patent alma sürecinde dikkat etmeniz gereken bazı önemli hususlar şunlardır:
Buluşunuzun Patentlenebilir Olup Olmadığını Kontrol Edin:
- Yenilik: Buluşunuz, daha önce herhangi bir yerde açıklanmamış veya kullanılmamış olmalıdır.
- Faydalılık: Buluşunuz, teknik bir sorunu çözmeli veya mevcut bir çözümü önemli ölçüde geliştirmeli ve somut bir fayda sağlamalıdır.
- Sanayiye Uygunluk: Buluşunuz, sanayide üretilebilir ve uygulanabilir olmalıdır.
Ön Araştırma Yapın:
- Benzer bir buluş için daha önce patent başvurusu yapılıp yapılmadığını araştırın.
- Patent arama motorlarını kullanarak bu araştırmayı yapabilirsiniz.
Patent Vekili ile Görüşün:
- Patent başvuru süreci karmaşık olabilir. Bu nedenle, özellikle karmaşık buluşlar için bir patent vekili ile görüşmenizi tavsiye ederiz.
- Patent vekili, size özel danışmanlık hizmeti sunabilir ve başvuru sürecinde size yardımcı olabilir.
Gerekli Belgeleri Doğru Şekilde Hazırlayın:
- Başvuru Dilekçesi
- Tarifname
- Talepler
- Resimler (gerekirse)
- Vekaletname (patent vekili aracılığıyla başvuru yapılıyorsa)
Tarifnameyi Net ve Anlaşılır Bir Şekilde Yazın:
- Tarifname, buluşunuzu net ve anlaşılır bir şekilde anlatan bir belgedir.
- Tarifnamede buluşun teknik detayları, nasıl çalıştığı ve hangi problemleri çözdüğü açıkça belirtilmelidir.
Talepleri Doğru Şekilde Belirleyin:
- Talepler, patent koruması talep ettiğiniz buluşun kapsamını belirler.
- Talepler net, öz ve buluşun özünü yansıtmalıdır.
Başvuru Ücretini Ödeyin:
- Başvuru ücreti, başvuru türüne ve kullanılan başvuru yöntemine göre değişmektedir.
- Güncel başvuru ücretleri hakkında bilgi için TÜRKPATENT’in web sitesini (https://www.turkpatent.gov.tr/marka-islem-ucretleri) ziyaret edebilirsiniz.
Başvuru Sonrası Süreci Takip Edin:
- TÜRKPATENT, başvurunuzu inceledikten sonra bir karar verecektir.
- Karar verildikten sonra size bir bildirim gönderilecektir.
- Karara itiraz etme hakkınız olduğunu unutmayın.
Patent Süresi
- Ürün ve Usul Patentleri: Bu tür patentler için koruma süresi 20 yıldır. Başvuru tarihinden itibaren 20 yıl boyunca patent sahibi, buluşunu tek başına üretebilir, kullanabilir, satabilir veya ithal edebilir.
- Eklemeli Patentler: Bu tür patentler, daha önce patent alınmış bir buluşa yapılan yeni ve faydalı bir ekleme veya geliştirmeye verilir. Eklemeli patentlerin koruma süresi, temel patentin koruma süresini aşmaz. Yani, eklemeli patent ancak temel patent ile birlikte ve temel patent süresince korunduğu anlamına gelir.
Koruma Süresinin Devamı:
Patentlerin koruma süresini uzatma imkanı bulunmamaktadır. 20 yıllık koruma süresi sonunda patent kamuya mal olur ve herkes buluşu serbestçe kullanabilir.
Patent Süresi ile İlgili Önemli Noktalar:
- Patent başvurusu yapıldıktan sonra koruma süresi başlamaz. Koruma süresi, patent tescil edildiği tarihten itibaren başlar.
- Koruma süresinin devam edebilmesi için patent sahibi her yıl yıllık ücret ödemek zorundadır. Yıllık ücret ödemeleri, patent tescilinin 3. yılından itibaren başlar ve her yıl yenilenir. Yıllık ücret ödenmediği takdirde patent hakkı iptal edilebilir.